Էլմոր Լեոնարդ / Մակբայեր գործածելը մահացու մեղք է

Վերցված է անգլիական Guardian-ի «Գրականություն գրելու տաս կանոններ» հոդվածից)

Երբեք գիրքը մի սկսիր եղանակով: Եթե դա միայն մթնոլորտ ստեղծելու համար է, ու ոչ թե հերոսի արձագանքը եղանակին, երկար չես շարունակի: Ընթերցողը սովորություն ունի առաջ թռնել՝ մարդկանց փնտրելով: Կան բացառություններ: Եթե դու Բարրի Լոպեսն ես, որն իր «Արկտիկ երազներ» գրքում էսկիմոսներից շատ ձևեր գտավ ձյունն ու սառույցը նկարագրելու համար, ապա կարող ես եղանակի տեսությամբ զբաղվել, որքան սիրտդ կուզի:
Խուսափիր նախաբաններինց. նրանք կարող են ձանձրալի լինել, նամանավանդ եթե գալիս են ներածությունից հետո, որն իր հերթին հաջորդում է մակագրությանը: Իհարկե, այս ամենը լրիվ սովորական է ոչ գեղարվեստական գրականության մեջ: Վեպի նախաբանը նախապատմություն է, ու դու կարող ես այն գցել ուր ցանկանաս: Ջան Ստայնբեկի «Քաղցր հինգշաբթին» նախաբան ունի, բայց դա նորմալ է, քանի որ գրքի հերոսը միանգամից ֆիքսում է այն, ինչի մասին իմ կանոններն են: Նա ասում է. «Ես սիրում եմ, երբ գրքում լիքը խոսակցություն է լինում, ու չեմ սիրում, երբ ինձ ասում են, թե խոսացողն ինչ տեսք ունի: Ես ուզում եմ պարզել, թե նա ինչ տեսք ունի նրանից, թե ինչպես է նա խոսում»:
Երկխոսությունն առաջ տանելիս երբեք մի օգտագործիս «ասաց»-ից բացի ուրիշ բայ. բայը գրողն է, ով իր քիթը խցկում է երկխոսության մեջ: Բայց «ասաց»-ը պակաս միջամտող է, քան «մրմնջաց»-ը, «հոգոց հանեց»-ը, «զգուշացրեց»-ը, «ստեց»-ը: Ես մի անգամ նկատեցի, որ Մերի ՄակԿարտին երկխոսության տողն ավարտել է “she asseverated”-ով. ստիպված եղա դադարեցնել ընթերցանությունն ու գնալ բառարանի մոտ:
Երբեք մակբայ մի օգտագործիր «ասաց»- բառը փոփոխելու համար («նա մռայլորեն հորդորեց…»): Մակբայն այդ (կամ գրեթե ցանկացած) կերպ կիրառելը մահացու մեղք է: Հեղինակն ինքն իրեն լրջորեն ցուցադրում է ու կարող է ընդհատել փոխանակման ռիթմը: Ես գրքերիցս մեկում հերոսուհի ունեմ, որը պատմում է, թե ինչպես էր «բռնաբարություններով ու մակբայերով լի» պատմավեպեր գրում:
Բացականչական նշաններդ չափի մեջ պահիր: Քեզ թույլատրվում է օգտագործել ոչ ավելի, քան մեկ-երկու հատ՝ արձակի ամեն 100,000 բառի համար: Եթե բացականչությունների հետ խաղալու նույն ճարպկությունն ունես, ինչ Թոմ Վուլֆը, կարող ես դրանք բռերով խցկել:
Երբեք մի օգտագործիր «հանկարծակի» կամ «ասես դժոխքը բաց ընկավ» բառերը: Այս կանոնը բացատրության կարիք չունի: Ես նկատել եմ, որ «հանկարծակի» բառը կիրառող գրողները սովորաբար պակաս ժուժկալ են բացականչական նշանների կիրառման հարցում:
Տարածաշրջանային բարբառները խնայողաբար օգտագործիր: Հենց սկսես երկխոսության բառերն ըստ արտասանության գրել ու էջերը ծանրաբեռնել ապաթարցներով, ի վիճակի չես լինի կանգ առնել: Տես, թե ինչպես է Էննի Պրուլքսը բռնեցնում վայոմինգյան ձայների նրբերանգները կարճ պատմվածքների իր «Փոքր հեռավորություն» գրքում:
Խուսափիր հերոսների մանրամասն նկարագրություններից, ինչի մասին արդեն հիշատակել է Ստայնբեկը: Ի՞նչ տեսք ունեն «ամերիկացին ու նրա հետ եկած աղջիկը» Էռնեստ Հեմինգուեյի «Սպիտակ փղերի պես սարերը» աշխատանքում: «Նա գլխարկը հանել ու սեղանին էր դրել»: Ամբողջ պատմվածքի մեջ ֆիզիկական նկարագրության միակ հղումը դա է:
Մի ընկիր մանրամասների մեջ, երբ վայրեր ու իրեր ես նկարագրում, եթե դու Մարգարետ Էթվուդը չես ու չես կարող խոսքով պատկերներ նկարել: Դու չես ցանկանում, չէ՞, որ նկարագրությունները գործողությունը, պատմության հոսքը կանգառի բերեն:
Ձգտիր բաց թողնել այն մասերը, որոնք ընթերցողը հակված է բաց թողնել: Մտածիր՝ ի՞նչ ես բաց թողնում, երբ վեպ ես կարդում. չաղ արձակ պարաբերություններ, որոնց մեջ չափից դուրս շատ բառեր ես տեսնում:
Իմ ամենակարևոր կանոնն ի մի է բերում տասերորդը. եթե գրածս գրածի տպավորություն է թողնում, ապա այն պետք է գրել նորից:

Աղբյուրը՝ Էլմոր Լեոնարդ

Ավելին »

Տարածել »

Շոստակովիչ. Ցավը

Ցանկացած հասուն, նյարդերդ իրենց բնում պահող երաժշտություն ըմբռնելու համար նախ և առաջ կոմպոզիտորի՝ տվյալ գործը ստեղծելու դրդապատճառներից հանգամանքներից ու ժամանակից մի քիչ գլուխ հանել է պետք. ես հակված չեմ մտածելու՝ ալեատորիկայի, նույն իր՝ հանկարծահասության մատը խառն է հանճարեղ գործերի ստեղծման հարցում: Պիտի գա, որ գրես, կանչես՝ չի գա հո, խալխի շունը չէ: Կոմպոզիցիան օրինապաշտ հեղափոխականի գրչի տակ միշտ էլ ունի հստակ ձևակերպված դրույթներ, որոնք տալիս են ստեղծագործության գոյության իրավունքը, ինչն այս հակիրճ մտորման արդյունքում կանվանենք ստեղծ(վ)ելու դրդապատճառ: Նապոլեոնյան արշավանքները ծնեցին ուրիշ արյուն ունեցող Բեթհովեն, ստալինյան բռնապետության անեծքն անասելի զայրույթով բարբառեց Շոստակովիչի ութերորդ լարային կվարտետում, որ ամեն անգամ լսելիս փշաքաղված մաշկիդ տակ էլ է երաժշտություն արտադրվում, Մոցարտի մասնավորապես վաղ շրջանի գործեր կաղ մուրացկանի պես ամեն կերպ դեպի արքունիք էին ձգտում, Հայդնն Էսթերհազիի ձայնն էր բարբառո անապատի մեջ, Բախը Բրանդենբուրգի դարպասներն է, որ կա: Շարքն անվերջ կարելի է շարունակել, տվեք ցանկացած կոմպոզիտորի անուն, և կարելի է նրա անվան շուրջ գծագրել ստեղծագործական ժամանակաշրջանի էսքիզը: Վերոնշյալ օրինակներն անմասն չեն քաղաքական ենթատեքստից, եթե ընդհանրապես չասենք՝ ոտքից գլուխ թագավորի սֆաթն են՝ այլանդակված, գրոտեսկային պատկերավորությամբ, հաստափոր, հիմնականում դատարկասիրտ, բայց միշտ, մի՛շտ բարեհունչ:

Կարդում ես նրա նամակները (չգիտեմ՝ որ իրավունքով ենք հետմահու մտնում այլոց գրպաններն ու դարակները: Մեզ անեին՝ կսիրեի՞նք), հավատդ չի գալիս, որ սեփական շան մահվան մասին անսահման տառապանքով գրող, բլոկադայի ժամանակ անդունդ գլորվող իր ծննդավայր Լենինգրադն այդքան պաշտող, սեփական գոյության համար բոլորից ներողություն խնդրող այս ֆանտաստն իր մխաղցող դառնության մեջ եփվելով այնքան հանճարեղ է ներկայացրել իրավիճակը երաժշտությամբ, որ հավատում ես՝ ներել է սատանային: Երեք օրում գրած ութերորդ կվարտետը (1960) ստալինյան ռեժիմի զոհերի հիշատակին մատաղ արված գառն է, զոհերի մեջ թե՛ կենդանի մարդիկ էին (կենդանի մնալը դեռ չմեռնելը չէ), թե՛ արդեն ոչ: Թավջութակի թավշյա, մինչև հոգուդ խորքը սրվող, լարին բազմած հնչյունները բացում են «հիշատակ առ նահատակաց»-ն այս, որին արագ միանում են ալտն ու ջութակները, ու կամքիդ հակառակ գնում ես նեխող ճահճուտից Էրմիտաժ դարձած Լենինգրադ: Ունայնությունը բացում է Աստծուց էլ հին իր թևերը, գգվում քեզ այնպես, ինչպես սիրածդ մարդն իսկի չէր անի, ու չորանում ես, չորացնում, աղոթում, անիծում, կիսատ-պռատ աղոթում, հետո գալիս են սովից հարևանին կերած և դրա պատճառով բանտում պրծած Վասյայի և նրա շան ուրվականները՝ փորված ակնակապիճներով, իսկ ոսկորների վրա կաշի քաշած մարմինն այլևս ուռած չէ: Քրիստոսի քայլած տեղերում երեկ չորս երեխա սպանեցին, մի քիչ հյուսիս պետություն վերացավ: Ունայնություն է մեղքի անունը, որովհետև երբ ուզում են պատժել, զրկում են: Չես տալիս, տանում են, տայիր՝ չէին տանի: Հետո նրա լյա մինոր Op. 94-ը պատահական կպնում է ուսիդ, «ներեցե՛ք, չնկատեցի» ասում է: Դու էլ ժպտալով. «ճիշտ էլ արեցիք»:

Ու այս աշխարհում մարդիկ երաժշտություն, գիրք են գրում, թագավորի պլպլան ճաղատին լյուդովիկյան կեղծամ հագցնում, որ հաստ վիզը չմրսի, պատերազմներին անմայր էրեխեքին իրենց տուն տանելով պատասխանում, Շոստակովիչ ու Բախ լսում, ստորություններ, սրբություններ անում մի խոսքով: Ինչ էլ չեն վախենում...


Լարային կվարտետ No. 8
Կոնցերտինո երկու դաշնամուրի համար լյա մինոր, op. 94

Աղբյոիրը՝ Շոստակովիչ. Ցավը 

Ավելին »

Տարածել »

Դառնացած ժողովուրդ

Մտածմունքներ կան, որ սաստիկ ծանր են, բայց դուք դատապարտված եք մտածելու, չեք կարող փախչել նրանցից։ Նրանք էն ծանր հիվանդությունների նման են, երբ դուք
գիտեք, որ ձեր մարմնի մեջ կրում եք քաղցկեղի խոցը, բարակացավի բացիլները կամ ժանտախտի թույնը։ Չեք կարող անց կենալ ու արհամարհել, կամ նրանք պետք է ձեզ հաղթահարեն ու սպանեն, կամ դուք պետք է մարդկային հանճարի տված ամեն միջոցներով վեր կենաք ցավերի դեմ ու ազատվեք, առողջանաք. իհարկե, եթե էնքան արիություն ու հասկացողություն ունիք։
Էն մարդիկ, որ երկար ու լուրջ զբաղվել են մեր ժողովրդով, մեր մարդով, միշտ եկել են մի ծանր եզրակացության, թե շատ չարություն կա մեր հոգում։
Էսպես են ասում նրանք և ասում են խորը ցավով, ինչ ցավով որ կարելի էր ասել, թե բարակացավի բացիլներ կան իմ կրծքում։
Բայց քիչ են էս տեսակ ազնիվ ու քաջ մարդիկը։ Մեծ մասամբ ախտի գոյությունը ընդունելով հանդերձ, իրենց առողջ են համարում ու միշտ ուրիշներին են հռչակում հիվանդ։ Ամեն մինը ինքը չար չի, կեղծավոր չի, հայհոյող չի, ստախոս չի, թայֆայական չի, էդ ամենը իրենից դուրս ուրիշներն են։
Բայց, իհարկե, սրանց չպետք է հավատալ, ոչ էլ ականջ դնել։ Ճշմարիտը էն է, որ մեր ամբողջությունը տառապում է մի ծանր ու խոր բարոյական հիվանդությունով։
Նայեցե՛ք։
Գյուղացի ռանճպար մարդիկ են, հարևան, միասին մեծացած, իրար հետ օխտը բեռը աղ ու հաց կերած, բայց եթե մեկի արտը լավ է գալի կամ անասունը բազմանում՝ մյուսը նախանձից հիվանդանում կամ ինչպես իրենք են ասում՝ «արնով է ընկնում»։
Վաճառականներ են, առուտուր են անում, թեկուզ մրցակիցներ էլ չեն, բայց մեկը մյուսի հաջողությունը լսելիս քունը կորցնում է ու էնքան էլ իր գործի վրա չի մտածում, որքան նրա հաջողության վրա է դարդ անում, ու տեղն ընկած տեղը ոչինչ չի խնայիլ նրա գործին վնասելու։
Հոգևորական է. ինչքան վարձ ու պատիվ կուզեք տվեք — միշտ դժգոհ է, բողոքում է, գանգատվում է անարդարությունից, և գիտե՞ք էդ անարդարությունը որն է, որ իր ընկերն էլ է նույնը ստանում կամ նա էլ է կարողանում ապրել։
Քաղաքացի թե գյուղացի՝ երկուսը վեճ ունեն իրար հետ։ Ոչ մի դատաստանում չի վերջանում նրանց վեճը, տևում է երկար տարիներ և հաճախ իրենց ամբողջ կյանքն ու կայքը դնում են էդ վեճի վրա, մինչև կարողանում է մեկը մյուսին խեղդել, գետնին հավասարել կամ հենց երկուսն էլ փչանում են։
Մամուլ կա։ Տասնյակ տարիներով ու անհամար դեպքերով փորձված է, է՛լ հայհոյանք, է՛լ զրպարտություն, է՛լ ափաշկարա սուտ, է՛լ չարախոսություն, կեղծավորություն։ Նեղ թայֆականություն հո ոչ մի գյուղում գուցե էնքան անվայել կերպարանք չի առել, որքան սրա մեջ։ Մի հայտնի հրապարակախոս պատմում էր, թե պարզ խոսում էին մեր խմբագրատանը, թե էս կամ էն գրողին, ինչքան էլ լավ գրվածք հրատարակի, միշտ պետք է զարկել, ծաղրել կամ լռել, մի խոսքով ամեն կերպ աշխատել սպանել, միայն նրա համար, որ մեզ հետ չի, մեր թայֆիցը չի։
Էդպես էլ մտեք ազգային, հասարակական, գրական գործիչների մեջ։ Մեկը մյուսի հռչակն ու հաջողությունը տանել չի կարողանում։
Հիմի եկեք ուսուցիչներին տեսեք։ Դասերից ավելի շատ է՛ն աշխատանքի վրա են, որ իրար ոտի տակ փորեն, և շարունակ մի որևէ չնչին դեպք, որ կարելի էր ընկերական շրջանում հեշտ վերջացնել, ազգային հարց դարձրած, տարիներով ձգտում են պաշտոնական ճանապարհով, դատարանով ու մամուլի էջերում մեկը մյուսին անվանարկել, հալածել ասպարեզից ու սպանել բարոյապես… ո՛չ մի մեղմություն, ո՛չ մի ներողամտություն, ո՛չ մի սահման չարությանը։
Ինչո՞ւ է էսպես։
Պարզ հասկանալու համար երևույթի վրա պետք է նայել բնության ու պատմության օրենքների բարձրությունից, էն լայն, խաղաղ ու խոր հայացքով, որ նրանք միայն կարող են տալ։ Ուրիշ ընդհանուր հանգամանքների հետ զարհուրելի ծնող է եղել մեզ համար մեր պատմությունը։ Նա երկար դարերով մեզ դրել է բարբարոս ժողովուրդների ոտների տակ։ Իսկ ամեն կենդանի գոյություն, որ ոտնատակ է ընկնում, եթե չի մեռնում, այլանդակվում է, դառնանում ու փչանում։ Էսպես է բնության օրենքը։
Էն հասարակ վարունկի թուփն ինչ է. հայտնի է, որ եթե նա էլ ոտի տակ է ընկնում՝ էլ նրա պտուղը չի ուտվում, էնքան է դառնանում։ Նրա համար էլ ձեզ թույլ չեն տալ, որ նրա թուփը ոտի տակով անեք։ Էնպես դառնանում ու դաժանանում է և մարդը, նրա հոգին, սիրտը, միտքը, ու ներքին դառնությունը դուրս է տալի, հայտնվում է և՛ աչքերում, և՛ դեմքին, և՛ խոսքերում, և՛ գործերում, ամեն տեղ, ամեն ասպարեզում, ու ամբողջ կյանքը դարձնում է դառն ու դաժան։ Եվ էս տեսակ կյանքը կունենա, այո՛, շատ բան, և՛ «հառաջադիմություն», և՛ «կուլտուրա», և՛ «մամուլ», և՛ «գրականություն», և՛ «դպրոց», և՛ «բարեգործություն», բայց էդ բոլորը ներսից ճիճվի կերած պտուղի նման են, և տառապում են հիմնական պակասություններով, մի ընդհանուր ցավով, որի ճարը դրսից անել չի կարելի։ Էդ տեսակ կյանքը կտա և տաղանդավոր մարդիկ, սակայն նրանք էլ կլինեն դառն ու դաժան։ Բայց նա չի կարող ծնել ազնիվ մարդիկ, բարի սրտեր ու բարձր ոգիներ, հենց է՛ն, ինչը որ դարձնում է մի կյանք գեղեցիկ ու հրապուրիչ և մի ժողովուրդ թանկ ու համակրելի։
Արդ՝ եթե մենք ունենք ազգային իմաստություն, հոգու արիություն և առողջ բնազդներ, անկարելի է աչքներս փակենք մեր էս ծանր հիվանդության առաջ և չզգանք, որ մեր հոգին շատ է դառնացած, մեր ներքին մարդը շատ է փչացած, և դրա դեմ կռվելու, առողջանալու առաջին պայմանը էն է, որ մենք և՛ մեր սրտերում, և՛ աշխարհքի առաջ անկեղծ խոստովանենք ու ճանաչենք մեր դժբախտությունը։ Ապա թե էդ փրկարար գիտակցությանը կհետևեն ինքնակատարելագործության բարձր ցանկությունն ու ազնիվ գործը։
Ուրիշ ճանապարհ չկա. ներսից է լինելու հաստատ փրկությունը, որովհետև ներսից ենք փչացած։

Ավելին »

Տարածել »

Դանիել Քելման / Մաթեմատիկոսը

Յուրաքանչյուրը, ով կհարցներ պրոֆեսոր Գաուսին նրա վաղ հիշողությունների մասին, պատասխան կստանար, որ նման բան գոյություն չունի: Հիշողությունները, ի տարբերություն քանդակների և նամակների, չեն թվագրվում: Ինչ-որ մեկը հանկարծակի մեկի հիշողություններում հանդիպում է ինչ-որ բաների, որ մեկ ուրիշը կարողացել է մի լավ մտածելով ճիշտ կարգով կազմակերպել:
Նա հիշում էր, որ հաշվել սկսել է մինչև խոսել սովորելը: Մի անգամ նրա հայրն իր ամսական աշխատավարձը հաշվելիս սխալ է թույլ տալիս, Գաուսը սկսում է լաց լինել և չի կտրում ձայնն այնքան ժամանակ, մինչև որ հայրը չի գտնում սխալը:
Բայց նույնիսկ այդ օրվա հիշողությունը մի տեսակ կյանքից զուրկ ու երկրորդական էր թվում: Միգուցե նա այդ պատմությունն այնքան հաճախ էր լսել, որ այն արդեն թվում էր անիրական մի բան: Մնացած բոլոր հիշողությունները մոր հետ էին կապված: Նա ընկել է՝ մայրը մխիթարել է, լաց է եղել՝ սրբել է արցունքները, չի կարողացել քնել՝ մայրը նրա համար երգել է, հարևանի տղան փորձել է ծեծել նրան, բայց մայրը տեսել է, ընկել է տղայի ետևից և հաջողացրել բռնել նրան. ոտքերի արանքն է խցկել և այնքան հարվածել դեմքին, մինչև որ նա լրիվ արյունլվա ու խուլ խարխափելով հազիվ տուն է գնացել: Բառերով հնարավոր չէ նկարագրել, թե Գաուսն ինչքան էր սիրում մորը, եթե մոր հետ մի բան պատահեր, կմեռներ: Դա ամեն տեսակի խոսքից վեր է, երբեք չէր կարող դիմանալ այդ ցավին: Այդպես էր, երբ նա երեք տարեկան էր, և երեսուն տարի անց էլ չկար ոչ մի տարբերություն:
Գաուսի հայրն այգեպան էր, նրա ձեռքերը գրեթե միշտ կեղտոտ էին, նա առանձնապես շատ գումար չէր վաստակում և եթե ինչ-որ բան էր խոսում, ապա դա կամ բողոք էր կամ հրաման: Երեկոյան մի տեսակ ալարելով ուտում էր կարտոֆիլի ապուրն ու շարունակ կրկնում՝ գերմանացին մեկն է, ով երբեք չի ծուլանում: Մի անգամ Գաուսը հարցրեց. «Եվ վե՞րջ: Սա՞ է այն ամենը, ինչ պետք է գերմանացի լինելու համար»: Նրա հայրը երկար մտածեց, այնքան երկար, որ խելքից դուրս էր նույնիսկ: Հետո գլխով արեց:
Նրա մայրը հաճելի արտաքինով մելամաղձոտ կին էր, և եփել-թափելուց, լվացք անելուց, երազելուց ու լաց լինելուց բացի, այլ բան անելիս երբեք նրան չէր տեսել: Անգրագետ կին էր, ո՛չ կարդալ գիտեր, ո՛չ գրել: Գաուսը գիտակցում էր, որ մայրը ժամանակից շուտ է ծերանում: Մոր մաշկը թուլացել էր, մարմինը՝ տձևացել, աչքերը, ինչ խոսք, կորցրել էին իրենց վաղեմի փայլը, և տարին տարվա վրա ավելանում էին դեմքի գծերը: Նա շատ լավ գիտեր, որ բոլորն էլ վաղ թե ուշ ծերանում են, բայց իր մոր պարագայում դա անտանելի էր. աչքի առաջ կորցնում էր նրան և ոչինչ չէր կարող անել:
Իր հետագա հիշողությունների մեծ մասը վերաբերում էր դանդաղամտությանը: Երկար ժամանակ նա հավատացած էր, որ մարդիկ ինչ-որ ծես են կատարում կամ հետևում ծեսին, և այդ արարողությունը պարտավորեցնում է նրանց խոսելուց կամ ինչ-որ բան անելուց առաջ դադար տալ: Նույնիսկ ինչ-որ մի ժամանակահատված նա փորձել էր դրան հարմարվել, սակայն հետո դա նորից անտանելի է դարձել: Միայն աստիճանաբար էր սկսել հասկանալ, որ նրանք իսկապես ունեն այդ դադարների կարիքը: Ինչո՞ւ էին նրանք այդքան դանդաղ մտածում, այդքան դժվարությամբ: Կարծես նրանց մտքերը ինչ-որ մեքենայից դուրս գալուց լինեին, դրանք նախ պիտի ստիպված ծռմռվեին և հետո միայն նյութականացվեին, իրենց կամքով շարժվող կենդանի բան լինելու փոխարեն: Նա նկատել էր, որ մարդիկ զայրանում էին, երբ ինքը չէր կարողանում կանգ առնել: Նա անում էր հնարավոր ամեն ինչ, բայց դա չէր օգնում:
Նա նախ նյարդայնանում էր գրքերի միջի սև նշաններից, որ թվում էր ինչ-որ բան էին ասում մեծահասակներին, բայց ոչ իր մորը կամ իրեն: Մի կիրակի կեսօրին «ինչի ես այդտեղ այդպես կանգնել, տղա՛»-ին ի պատասխան նա համոզեց հորը բացատրել այդ նշաններից մի քանիսը՝ այն մեկը՝ մեծ ձողով, մյուսը, որի կեսն է կլոր, և հաջորդը, որ ամբողջությամբ կլոր է: Հետո նա այնքան նայեց էջին, մինչև որ այդ անհասկանալի նշանները սկսեցին ինքնակամ լրացնել մեկը մյուսին, և հանկարծ հայտնվեցին բառերը: Նա էջը շրջեց, այս անգամ այն ավելի արագ էր գնում. մի քանի ժամից նա արդեն կարողանում էր կարդալ, և հենց այդ երեկո ավարտեց գիրքը, որն, ի դեպ, շատ ձանձրալի էր, և որտեղ շարունակ խոսվում էր Քրիստոսի արցունքների և մեղավոր սրտերի ապաշխարության մասին: Գաուսը գիրքը մոր մոտ տարավ, որ նրան նույնպես կարողանար բացատրել այդ նշանները, բայց մայրը ծիծաղեց և տխուր շոյեց գլուխը: Հենց այդ պահին էր, որ նա հասկացավ՝ մարդիկ չեն ուզում օգտագործել իրենց մտքերը: Մարդիկ խաղաղություն են ուզում: Նրանք ուզում են ուտել, քնել և ուզում են, որ մյուսները սիրալիր լինեն իրենց նկատմամբ: Իսկ ինչ չեն ուզում անել՝ մտածելն է: 

Անգլերենից թարգմանեց Արփինե Խեչիկյանը

Ավելին »

Տարածել »